Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2019

Πώς η διαχείριση απορριμμάτων συνδέεται με τα δημοτικά τέλη.


Η Διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα που αντιμετωπίζει σήμερα και ο Δήμος μας και θα συνεχίζει να αντιμετωπίζει και τα αμέσως επόμενα χρόνια. Ενώ σε άλλες πόλεις της Ελλάδας δημοτικές αρχές και δημότες έχουν καταφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα, στην πόλη μας έχουν γίνει ελάχιστα βήματα στο θέμα αυτό. Τεράστιες βέβαια είναι οι ευθύνες που έχουν οι προηγούμενες δημοτικές αρχές και οι εμπλεκόμενοι φορείς, για την χαοτική κατάσταση που υπάρχει.....
Δεν υπάρχει Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (κάθε Δήμος που σέβεται τον εαυτό του φρόντισε τα προηγούμενα χρόνια να ετοιμάσει), ο ΧΥΤΑ μας λειτουργεί χωρίς ζυγολόγια (δεν ζυγίζονται δηλαδή τα σκουπίδια που μπαίνουν) και δεν υπάρχει ουσιαστική ενημέρωση για το πως, που και πότε γίνεται ανακύκλωση.

Στο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) του Δήμου δεν έχουν προχωρήσει τα έργα επέκτασης και η εν γένει λειτουργία του είναι προβληματική εδώ και χρόνια. Ενώ θα έπρεπε να μετατραπεί σταδιακά σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), εντέλει έχει μετατραπεί σε μια ωρολογιακή βόμβα έξω από το σπίτι μας που είναι έτοιμη να εκραγεί. Μέχρι σήμερα τα έξοδα μας προς τον ΧΥΤΑ ήταν ένα χονδρικό ποσό της τάξης των 40.000 ευρώ ανά έτος, ποσό που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. 

Πλέον, ένας νέος φορέας κάνει  την εμφάνισή του, ο ΦΟΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας. Σύμφωνα με τον Εθνικό και Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων αυτός ο Φορέας, που είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με Διοικητικό Συμβούλιο και έδρα το Αγρίνιο (ΦΕΚB’ 3596/27.09.2019), θα δέχεται τα απορρίμματα και του Δήμου μας.

Στο Δημοτικό συμβούλιο της Τρίτης, 3/12/2019, αποφασίστηκε η αύξηση των Δημοτικών τελών από 15%, 18,5, 20% (ανάλογα την κοινότητα) για να καλυφθεί το ποσό της εισφοράς του Δήμου προς τον ΦΟΔΣΑ που από τους υπηρεσιακούς και δημοτικούς παράγοντες υπολογίζεται σε  345.300 ευρώ το έτος. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τόσα χρόνια τα απορρίμματα μας δεν ζυγίζονταν ενώ τα χρήματα που δίναμε στον ΧΥΤΑ υπολογίζονταν αυθαίρετα. 
Επίσης είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως λειτουργεί ο νέος Φορέας για την διαχείριση των απορριμμάτων και ότι οι Δήμοι που θα εμφανίζουν εξαιρετικές επιδόσεις στην ανακύκλωση, και γενικά στη μείωση της ταφής των απορριμμάτων θα  έχουν μία μείωση στο συνολικό ποσό εισφοράς από 5% έως 25% (ΦΕΚ 1277 Β 15-4-2019, Πίνακας υπολογισμού μειώσεων).
Άρα, η μείωση του βάρους των απορριμμάτων μας αποτελεί στοίχημα όλων μας. Είναι μια προσπάθεια που οφείλουμε να κάνουμε συνολικά ως πολίτες για να μπορέσουμε να δούμε αποτέλεσμα στην τσέπη μας και πολύ περισσότερο στο περιβάλλον μας.

Γνωρίζοντας λοιπόν τις δαπάνες μας στα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού μπορούμε να κατανοήσουμε ποιες παρεμβάσεις πρέπει να κάνουμε με στόχο τη μείωσή τους, προς όφελος βεβαίως, όλων μας. 

Επειδή οι αριθμοί βοηθούν στην κατανόηση ας δούμε τους παρακάτω πίνακες:

ΠΙΝΑΚΑΣ  1

Δαπάνες καθαριότητας, ηλεκτροφωτισμού
Πηγή Πίνακα: Απόφαση 275/2019 Οικονομικής Επιτροπής Δήμου Μεσολογγίου

%
Μισθοδοσία
960.925 ευρώ
(32,74%)
Ασφαλιστικές-Εργοδοτικές εισφορές
217.000 ευρώ
(7,39%)
Λοιπές παροχές
75.000 ευρώ
(2,56%)
Ηλεκτρικό ρεύμα για φωτισμό οδών, πλατειών κλπ
542.000 ευρώ
(18,46%)
Ασφάλιστρα
22.000 ευρώ
(0,75%
Διάφορες συντηρήσεις
68.500 ευρώ
(2,33%)
Προμήθεια καυσίμων
228.000 ευρώ
7,77%
Εισφορές υπέρ συνδέσμων (για την διαχείριση απορριμμάτων)
345.300 ευρώ
11,76%
Λοιπά ανελαστικά (αναλύονται στην 275/2019 απόφαση της οικονομικής επιτροπής)
476.689,65 ευρώ
16,24%
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 2020
2.935.414,65
100%

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία κατανοεί κανείς ότι η μείωση των δημοτικών τελών μπορεί να επιτευχθεί στο μέλλον εφόσον: 1. Μειώσουμε την κατανάλωση ρεύματος, 2. Μειώσουμε τα καύσιμα και  3. Μειώσουμε, όπως ήδη αναφέραμε, το βάρος των απορριμμάτων μας (με κομποστοποίηση, ανακύκλωση, κυκλική οικονομία).  

Τα δύο πρώτα φυσικά έχουν να κάνουν με παρεμβάσεις που οφείλει να προγραμματίσει ο Δήμος μας τα επόμενα χρόνια εξασφαλίζοντας χρηματοδοτήσεις από προγράμματα ώστε: να αλλάξει ο ηλεκτροφωτισμός με νέες τεχνολογίας μικρότερης κατανάλωσης (λάμπες LED), να δημιουργηθούν πάρκα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να ανανεωθεί ο στόλος των αυτοκινήτων (λιγότερη κατανάλωση καυσίμων, λιγότερες ζημιές και επισκευές). Τα βήματα αυτά θέλουν προγραμματισμό και χρόνο για να υλοποιηθούν και πρέπει χρόνο με τον χρόνο να έχουμε σταδιακά αποτελέσματα με μικρές ή μεγάλες παρεμβάσεις. 
Ας δούμε στον πίνακα δύο πόσους τόνους σκουπίδια παράγουμε:

ΠΙΝΑΚΑΣ 2
Πηγή του Πίνακα: ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΠΕΣΔΑ) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

%
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΕ ΤΟΝΟΥΣ

%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
210.802
100%
87.932
100%
Δήμος Αγρινίου 
94.181
44,68%
37.376
42,50%
Δήμος Ακτίου - Βόνιτσας 
17.370
8,24%
6.401
7,28%
Δήμος Αμφιλοχίας 
17.056
8,09%
6.245
7,10%
Δήμος Θέρμου 
8.242
3,91%
2.197
2,50%
Δήμος Ι. Π. Μεσολογγίου 
34.416
16,33%
19.255
21,90%
Δήμος Ναυπακτίας 
27.800
13,19%
12.251
13,93%
Δήμος Ξηρομέρου 
11.737
5,57%
4.207
4,78%

Από τον παραπάνω πίνακα φαίνεται ξεκάθαρα ότι στην Αιτωλοακαρνανία ο Δήμος μας έχει τα περισσότερα απορρίμματα/ανά κάτοικο σε σχέση με όλους τους γειτονικούς μας Δήμους. Το Αγρίνιο με τριπλάσιο πληθυσμό έχει διπλάσια και όχι τριπλάσια από εμάς σκουπίδια ενώ το Θέρμο με τέσσερις φορές λιγότερο πληθυσμό έχει οκτώ φορές λιγότερους τόνους σκουπίδια. 

Σημειώνουμε ότι η τιμολογιακή πολιτική τόσο των ΧΥΤΑ όσο και των νέων Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) υπολογίζει την εισφορά κάθε Δήμου με βάση τους τόνους των απορριμμάτων που εναποθέτει.  Με βάση τη μελέτη του Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων Δυτικής Ελλάδας (ΠΕΣΔΑ) τα παραγόμενα απόβλητα στην περιοχή μας είναι κατά 52% οργανικά, 36,5% ανακυκλώσιμα και 11,5% λοιπά. Αυτό σημαίνει ότι αν καταφέρουμε να μειώσουμε κατά πολύ τα οργανικά μας απόβλητα κάνοντας τη λεγόμενη κομποστοποίηση και δίνοντας έμφαση στην ανακύκλωση για τα υπόλοιπα απόβλητα, μπορούμε σε μικρό χρονικό διάστημα να μειώσουμε το βάρος των απορριμμάτων μας κατά πολύ.  

Είναι λοιπόν, στο χέρι μας να βάλουμε στόχο μέσα σε ένα χρόνο να μειώσουμε τα απόβλητα μας κατά 25%, σε δύο χρόνια κατά 50% και σε μερικά χρόνια από τώρα να είμαστε Δήμος πρότυπο για την περιβαλλοντική του συνείδηση. Όλα τα σχολεία του Δήμου μας έχουν τρέξει κατά καιρούς προγράμματα ανακύκλωσης. Πολλές προσπάθειες έχουν γίνει από φορείς και συλλόγους. Ωστόσο, ενορχηστρωτής της προσπάθειας οφείλει να είναι ο Δήμος μας ενθαρρύνοντας και τις επιχειρήσεις να συμβάλλουν. 

Βάζοντας μικρούς και υλοποιήσιμους στόχους κάθε χρονιά,  σε λίγα χρόνια θα μπορούμε να μιλάμε για μειωμένο όγκο απορριμμάτων, άρα λιγότερες εισφορές στους συνδέσμους, άρα και πιθανή μείωση τελών.
Είναι στο χέρι μας να σχεδιάσουμε ένα πρόγραμμα  που περιλαμβάνει τη Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) όλων των υλικών. Ας σκεφτούμε και την λύση ενός Εργοστασίου  Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (Ε.Μ.Α.Κ.) για την παραγωγή κομπόστ υψηλής ποιότητας το οποίο θα μας βοηθήσει να μειώσουμε τα απορρίμματά μας κατά 45%.  Έτσι θα επιτύχουμε βέλτιστα αποτελέσματα ανάκτησης υλικών στην πηγή με πολλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη αφού θα εξοικονομηθούν πόροι και θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στο Δήμο μας. 
Ο  στόχος δύσκολος αλλά αξίζει να το προσπαθήσουμε

Οφείλουμε να εμπιστευτούμε τους εαυτούς μας και τους συμπολίτες μας. Με συνολική δημοτική προσπάθεια μπορούμε να τα καταφέρουμε.  

ΥΣ. Πρότυπο ΦΟΔΣΑ αυτή την στιγμή συναντούμε στην Κεντρική Μακεδονία. Πρότυπο ΧΥΤΑ στη Δυτική Θεσσαλία (με νομική μορφή ΟΤΑ Α.Ε., εξυπηρέτηση 10 Δήμων και κοστολόγιο πολύ μικρότερο από αυτό των προτεινόμενων ΦΟΔΣΑ)

Πηγές: 
  • ΦΕΚ 1277 Β (15-4-2019):  Κανονισμός τιμολόγησης Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), Άρθρο 3, Γενικοί κανόνες τιμολόγησης

  • «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΠΕΣΔΑ) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ»

  • Απόφαση 275/2019 Οικονομικής Επιτροπής Δήμου Μεσολογγίου

Εκ του Συνδυασμού “Για την Κοινότητα Μεσολογγίου”

Δεν υπάρχουν σχόλια: