ΣτΕ: ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΟΙ ΣΥΝΕΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ».

Σύμφωνος με το Σύνταγμα είναι ο νόμος 3852/10 («Καλλικράτης») σύμφωνα με -κεκλεισμένων των θυρών- απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας η οποία ελήφθη με μεγάλη πλειοψηφία.  Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο στο οποίο είχαν προσφύγει  δήμοι και κοινότητες κυρίως ορεινών περιοχών, ζητώντας να κηρυχθούν αντισυνταγματικές οι συνενώσεις που προβλέφθηκαν στο νόμο και ως εκ τούτου παράνομες,  οι αποφάσεις του υπουργού Εσωτερικών, ............

με τις οποίες καθορίζεται ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας, ο οποίος και μειώθηκε.

Σύμφωνα με το σκεπτικό των συμβούλων της Επικρατείας οι οποίοι δέχθηκαν τις εισηγήσεις των συναδέλφων τους Ν. Μαρκουλάκη και Παναγιώτας Καρλή, «δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος νόμος με τον οποίο προβλέπεται η κατάργηση, ακόμη και σε ευρύτατη έκταση, πρωτοβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με συνένωση ή συγχώνευσή τους σε ενιαίους (μεγαλύτερους) Οργανισμούς και η ανάθεση στους Οργανισμούς αυτούς της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων των καταργούμενων Δήμων και Κοινοτήτων, βάσει τοπικών δεδομένων και κριτηρίων, τα οποία συναρτώνται κατ' αρχήν με τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες των οικείων περιοχών, σύμφωνα με το άρθρο 101 του Συντάγματος».

Μάλιστα, όπως επισημάνθηκε κατά τη διάσκεψη, οι συνενώσεις των δήμων έγιναν με βάση δέσμη κριτηρίων, που αντιστοιχούν στα κριτήρια του άρθρου 101 του Συντάγματος, αλλά και βάσει επιπλέον ειδικών κριτηρίων που εφαρμόστηκαν στο σύνολο των συνενώσεων σε όλη τη χώρα.

Πλειοψηφία: Διοικητικές πράξεις μπορούν να προσβληθούν

Παράλληλα οι δικαστές δέχτηκαν ότι η διάταξη του άρθρου 102 του Συντάγματος επιτρέπει κατά την ενάσκηση νομοθετικής ή κανονιστικής εξουσίας, την ευρεία συνένωση των ΟΤΑ στο πλαίσιο ανασυγκρότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ενώ απέρριψαν τον ισχυρισμό των δήμων ότι ο Ν. 3852/2010 είναι αντίθετος στα άρθρα 26, 95 και 102 του Συντάγματος, καθώς οι καταργήσεις και ενσωματώσεις των δήμων σε όλη την Ελλάδα έγιναν με τον ίδιο νόμο, χωρίς να προβλέπεται η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων ή άλλων αποφάσεων διοικητικών οργάνων, με αποτέλεσμα οι δήμοι να μην έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη και να ζητήσουν δικαστική προστασία και έλεγχο της νομιμότητας των συνενώσεων, καθώς ευθέως ο Ν. 3852/2010 δεν μπορεί να προσβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, παρά μόνο αποφάσεις (υπουργικές, νομαρχιακές κ.λπ.), που εκδόθηκαν σε εκτέλεση του εν λόγω νόμου.  Σύμφωνα με το Ανώτατο Δικαστήριο διοικητικές πράξεις (αποφάσεις υπουργού, νομαρχών κ.λπ.), που μπορούν να προσβληθούν με αίτηση ακύρωσης στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έγιναν και άρα μπορούν να προσβληθούν από τους ενδιαφερόμενους.

Μειοψηφία: Δεν υπάρχει ειδική αιτιολογία για κάθε συνένωση

Από την άλλη πλευρά η (μικρή πάντως) μειοψηφία υποστήριξε ότι οι συνενώσεις είναι αντισυνταγματικές, καθώς δεν διευκρινίζονται με ειδική αιτιολογία τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την κάθε μία συνένωση, όπως είναι μορφολογικές ιδιορρυθμίες της κάθε περιοχής, οι χιλιομετρικές αποστάσεις που θα πρέπει να καλύψουν οι δημότες για να μεταβούν στη νέα έδρα του Δήμου, οι οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας κ.λπ.

Να σημειωθεί ότι μεταξύ των δήμων που έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του «Καλλικράτη», είναι ο Δήμος Σοχού Θεσσαλονίκης, ο οποίος ενσωματώθηκε στο Δήμο Λαγκαδά, μαζί με τους Δήμους Λαχανά, Ασσήρου, Καλλινδοίων, Κορώνειας και Βερτίσκου, ο Δήμος Σταυρούπολης του Νομού Ξάνθης, ο οποίος καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Ξάνθης, ο Δήμος Ευρυμενών Νομού Λαρίσης, ο οποίος υπήχθη στο Δήμο Αγιάς, ο Δήμος Αποδοτίας, ο οποίος ενσωματώθηκε στο νέο Δήμο Ναυπακτίας μαζί με τους πρώην Δήμους Ναυπάκτου, Αντιρρίου, Πυλήνης, Πλατάνου και Χάλκειας, η Κοινότητα Σμίξης Γρεβενών, η οποία καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Γρεβενών, η Κοινότητα Αγίου Κοσμά Γρεβενών, η οποία καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Γρεβενών, η Κοινότητα Αβδέλλας Γρεβενών, η οποία καταργείται και ενσωματώθηκε στο Δήμο Γρεβενών κ.λπ.

Το δικαστήριο επιφυλάχθηκε να εκδώσει τις αποφάσεις του.